Jakie są różnice między odszkodowaniem a zadośćuczynieniem?
Warto wiedzieć, że odszkodowanie i zadośćuczynienie to dwie, zupełnie inne instytucje prawa cywilnego. Istnieją pomiędzy nimi pewne podobieństwa i różnice, które omówimy w niniejszym artykule. Zatem dowiedz się, czym jest zadośćuczynienie i odszkodowanie, czym się różnią te dwa pojęcia i kiedy można się o nie ubiegać.
Co to jest odszkodowanie?
Czym jest odszkodowanie? Odszkodowanie dotyczy szkód majątkowych, które mają związek z uszkodzeniem ciała lub wywołaniem rozstroju zdrowia. Przysługuje poszkodowanemu, czyli osobie, której została wyrządzona szkoda. Odszkodowanie ma na celu przywrócenie stanu poprzedniego i powinno ono obejmować wszystkie wynikłe ze szkody koszty, jak leki, zabieg czy rehabilitacje.
Odszkodowanie może przyjąć dwie formy:
- jednorazowego odszkodowania,
- tymczasowej lub stałej renty odszkodowawczej.
Należy podkreślić, że jedynie osoba poszkodowana może ubiegać się o odszkodowanie, nawet jeśli wszystkie koszty leczenia ponosiła osoba trzecia.
“Kto z winy swej wyrządził drugiemu szkodę, obowiązany jest do jej naprawienia.” (Art. 415. Kodeksu cywilnego)
Jeśli w wyniku uszkodzenia ciała lub zdrowia nastąpiła śmierć poszkodowanego, zobowiązany do naprawienia szkody powinien zwrócić koszty leczenia i pogrzebu osobie, która je poniosła.
Ustalenie wysokości odszkodowania
Z Kodeku cywilnego można dowiedzieć się, że naprawienie szkody powinno nastąpić przez przywrócenie stanu poprzedniego bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej (według poszkodowanego). Gdyby przywrócenie stanu poprzedniego było niemożliwe lub gdyby pociągało za sobą dla zobowiązanego nadmierne trudności lub koszty, roszczenie poszkodowanego ogranicza się do świadczenia finansowego. Wysokość odszkodowania ustalana jest na podstawie cen z daty ustalenia odszkodowania. Jedynie w szczególnych okolicznościach można wymagać przyjęcia cen z innej chwili. Warto dodać, że chcąc uzyskać odszkodowanie od ubezpieczyciela należy udowodnić poniesioną szkodę. Niekiedy może być to bardzo trudne i wyczerpujące zadanie, dlatego warto korzystać z pomocy prawnej.
Co to jest zadośćuczynienie?
Zadośćuczynienie co to znaczy? Zadośćuczynienie jest formą rekompensaty za krzywdę niemajątkową. Można się domagać zadośćuczynienia w sytuacjach, gdy należne jest odszkodowanie, a więc w sytuacji uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia. Jednak naprawieniu podlega szkoda niemajątkowa; zatem roszczenie o zadośćuczynienie może dotyczyć cierpienia psychicznego, stresu, rozstroju zdrowia psychicznego i krzywd moralnych. Zadośćuczynienie stosuje się również w wypadku pozbawienia wolności oraz skłonienia za pomocą podstępu, gwałtu lub nadużycia stosunku zależności do poddania się czynowi nierządnemu.
„W razie naruszenia dobra osobistego sąd może przyznać temu, czyje dobro osobiste zostało naruszone, odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę lub na jego żądanie zasądzić odpowiednią sumę pieniężną na wskazany przez niego cel społeczny, niezależnie od innych środków potrzebnych do usunięcia skutków naruszenia.” (Art. 445 i 448 Kodeksu cywilnego)
Ustalenie wysokości zadośćuczynienia
Przy ustalaniu wysokości zadośćuczynienia pieniężnego sąd bierze od uwagę wszystkie okoliczności mające wpływ na wymiar doznanej krzywdy, a przede wszystkim stopień i czas trwania cierpień fizycznych i psychicznych, wiek poszkodowanego oraz potencjalne korzyści, które poszkodowany mógłby osiągnąć, gdyby szkody nie wyrządzono. Każda szkoda niematerialna determinuje do starania się o zadośćuczynienie.
Odszkodowanie i zadośćuczynienie – podobieństwa i różnice
Podstawowe różnice pomiędzy odszkodowaniem i zadośćuczynieniem dotyczą rodzaju szkody, celu rekompensaty i sposobu szacowania wartości. W inny sposób również wygląda proces dochodzenia zadośćuczynienia za krzywdę i odszkodowania, a szerzej o tym mówi kodeks cywilny.
- Zadośćuczynienie ma na celu rekompensatę szkody niemajątkowej, której doznała osoba poszkodowana. Odszkodowanie dotyczy szkód majątkowych i może mieć charakter jednorazowy lub tymczasowy.
- Odszkodowanie ma charakter wymierny i policzalny; jest nastawione na rekompensatę szkody majątkowej. Z kolei zadośćuczynienie ma charakter bardziej moralny i symboliczny.
- Zadośćuczynienie może być przyznane za szkody psychiczne i moralne, a odszkodowanie może obejmować poniesione straty oraz korzyści, jakie poszkodowany mógłby osiągnąć.
- Odszkodowanie za szkody powinno być równe do wyrządzonej szkody, gdy zadośćuczynienie stanowi załagodzenie skutków spowodowanych uszczerbkiem na zdrowiu.
- Odszkodowanie i zadośćuczynienie często występują razem. Sąd może zasądzić poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznany uszczerbek na zdrowiu.
Na przykładzie, odszkodowanie może dotyczyć m.in. kosztu odkupienia zniszczonych rzeczy, remontu mieszkania, leków, rehabilitacji czy sprzętu medycznego. Z kolei zadośćuczynienie dotyczy szkód niemajątkowych, jak bóle spowodowane urazem, naruszenie dobrego imienia czy uszczerbek na zdrowiu psychicznym spowodowany urazem.
„Jeżeli poszkodowany przyczynił się do powstania lub zwiększenia szkody, obowiązek jej naprawienia ulega odpowiedniemu zmniejszeniu stosownie do okoliczności, a zwłaszcza do stopnia winy obu stron.” (Art. 362 Kodeksu cywilnego)
Warto znać i rozumieć różnicę pomiędzy zadośćuczynieniem a odszkodowaniem. W sytuacji, gdy sami musimy zmagać się z dochodzeniem rekompensaty, warto skorzystać z pomocy prawnika. Z całą pewnością pomoże on w tym zadaniu.
Odszkodowanie a zadośćuczynienie w prawie cywilnym
Wiedząc, na czym polega zadośćuczynienie a odszkodowanie, warto skupić się na ich podobieństwach oraz różnicach. Odszkodowanie lub zadośćuczynienie to dwie różne formy rekompensaty. Aby nie popełnić błędu, w sytuacji, gdy odszkodowanie czy zadośćuczynienie dotyczą nas osobiście, warto skontaktować się z kancelarią radcy prawnego. Dobry prawnik nie tylko pomoże uzyskać zadośćuczynienie czy odszkodowanie, ale także gruntowanie wytłumaczy nam, co to znaczy zadośćuczynienie, pomoże oszacować koszt naprawienia szkody i będzie z nami w trakcie dochodzenia swoich praw. Polecamy kancelarię Białystok, w której nie tylko otrzymasz profesjonalne porady prawne, a także pomoc w zakresie pozwu o alimenty oraz odszkodowania po wypadku Białystok.